Manoteises.lt/pranesk – platforma stworzona przez organizacje pozarządowe, na której osoby, które padły ofiarą lub były świadkami przestępstwa z nienawiści/podżegania do nienawiści, mogą łatwo zgłosić przestępstwa z nienawiści organizacjom pozarządowym lub policji i uzyskać pomoc.
W zależności od tego, co wybierzesz w odpowiedzi na pytania na platformie, jakie materiały dostarczycz:
● Przekażemy policji;
● Przekażemy organizacjom pozarządowym udzielającym pomocy;
● Nie przekażemy ich dalej nikomu. W takim przypadku informacje będą przechowywane przez Litewskie Centrum Praw Człowieka.
Z przestępstwem z nienawiści mamy do czynienia wówczas, gdy działanie sprawcy jest motywowane niechęcią, uprzedzeniem lub nienawiścią wobec konkretnej osoby lub grupy osób ze względu na wiek, płeć, orientację seksualną, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, język, status społeczny, wiarę, przekonania lub światopogląd.
Przestępstwo z nienawiści może dotyczyć osoby, która została nieuczciwie zakwalifikowana jako należąca do określonej grupy społecznej. Na przykład kobieta nosząca chustę może być atakowana z powodu negatywnego postrzegania muzułmanów, ale sama niekoniecznie jest muzułmanką.
Do przestępstw z nienawiści należy również przemoc fizyczna lub przestępstwa popełnione przeciwko grupom ludzi lub ich własności, takie jak wandalizm, napaści i bezczeszczenie grobów.
Są to czyny, które najczęściej wyrażane są poprzez język, tj. używanie obraźliwych, nienawistnych wypowiedzi i słów, w tym różnych dyskryminujących symboli (znaków i innych przedmiotów) lub rozpowszechnianie informacji (listów, wiadomości, komentarzy, zdjęć, GIF-ów itp.), które oczerniają, pogardzają, ośmieszają lub nawołują do przemocy wobec osoby lub grupy osób z powodu ich przynależności do konkretnej grupy.
Przykładowo, niektóre osoby zamieszczają w mediach społecznościowych rasistowskie lub homofobiczne komentarze, które naruszają godność innej osoby. Aby zidentyfikować zapisy jako mowę nienawiści, ich treść musi dotyczyć oczerniania, pogardy, zastraszania, dyskryminacji i/lub nawoływania do nienawiści, dyskryminacji lub przemocy.
Przestępstwa z nienawiści i mowa nienawiści są kryminalizowane i podlegają odpowiedzialności karnej.
Szkody wyrządzone przez przestępstwa z nienawiści to nie tyle szkody fizyczne czy majątkowe, co długotrwałe szkody niemajątkowe. Takie przestępstwa naruszają tożsamość osoby i równość osób. Przestępstwa te zastraszają i upokarzają nie tylko jednostkę, ale całe społeczności.
Najważniejsze, co możemy wszyscy zrobić, to nie pozostawać obojętnym i nie pozostawiać bez wsparcia tych, którzy padli ofiarą nienawiści. Ważne jest również, aby zgłaszać takie czyny organom ścigania lub organizacjom pozarządowym, aby je nagrać, i aby nie milczeć, gdy jesteśmy świadkami zdarzenia.
Każda osoba posiadająca informacje o takim przestępstwie.
Przestępstwo z nienawiści, które było wymierzone w Ciebie lub przestępstwo z nienawiści, którego byłeś osobiście świadkiem, może być szokujące, ale każdy, kto był świadkiem przestępstwa, może pomóc ofierze.
● Konieczne jest zapewnienie bezpieczeństwa sobie i ofierze, dlatego ważne jest powstrzymanie ataku lub przestępstwa. Wskazane jest to zrobić tylko wtedy, gdy czujesz się bezpiecznie. Jeżeli nie, należy najpierw poszukać pomocy. Na przykład, jeżeli zauważymy kogoś atakowanego przez przechodniów w miejscu publicznym i chcemy odstraszyć napastników, możemy zacząć krzyczeć lub spróbować innych sposobów zwrócenia na siebie uwagi.
● Należy spróbować jak najszybciej połączyć się z policją pod numerem 112, aby uzyskać pomoc. Należy stwierdzić, czy potrzebna jest pilna pomoc medyczna.
● Jeżeli nie jest to nagły przypadek związany z bezpośrednim zagrożeniem dla osoby, można go zgłosić w inny, opisany poniżej sposób.
● Bardzo ważne jest, aby nie pozostawić ofiary samej. Należy możliwie spokojnym głosem zapytać ofiarę, jak się czuje; być pomocnym w rozważeniu, jakie kroki można podjąć w następnej kolejności. Należy zapytać, czy dana osoba będzie czuła się bezpiecznie, podróżując samotnie do domu lub w inne miejsce.
● Jeżeli to możliwe, należy zapisać wszystkie szczegóły wydarzenia i zanotować inne ważne punkty. A jeżeli można, to należy sfilmować lub sfotografować zdarzenie, miejsce zdarzenia, numer rejestracyjny samochodu, jeżeli był używany, itp.
● Zwróć uwagę na inne osoby, które były świadkami zdarzenia, zapisz kontakty tych osób.
Informacja ta jest ważna i przydatna, ponieważ zmniejsza prawdopodobieństwa ukrycia się sprawcy przestępstw z nienawiści i pozwala nam dowiedzieć się więcej o samych przestępstwach, które nie zostały zgłoszone gdzie indziej. Litewskie Centrum Praw Człowieka będzie anonimizować takie zgłoszenia i systematycznie informować o nich instytucje państwowe, media i inne. Mamy nadzieję, że pomoże to stworzyć bardziej efektywny system pomocy dla ofiar przestępstw z nienawiści i podżegania do nienawiści na Litwie.
Jeżeli odpowiadając na wszystkie pytania na platformie, wybrałe(a)ś organizację, która ma Ci pomóc, ale nie skontaktowano się z Tobą, możesz bezpośrednio sprawdzić, czy organizacja otrzymała Twoje zgłoszenie / co robi w tej sprawie:
● Europejska Fundacja Praw Człowieka (zapewnia bezpłatną pomoc prawną we wszystkich przypadkach podżegania do nienawiści lub przestępstw z nienawiści, może pomóc w przygotowaniu oświadczenia, towarzyszyć przy dochodzeniu przedprocesowym i pomagać w trakcie procesu sądowego), https://www.efhr.eu; , tel. +370 691 50 822, e-mail: teise@efhr.eu.
● Krajowe Stowarzyszenie LGBT LGL (zapewnia bezpłatną pomoc prawną członkom społeczności LGBT+, którzy są ofiarami przestępstw z nienawiści), https://www.lgl.lt/, tel. +370 5 2610314, e-mail: office@gay.lt.
● Czerwony Krzyż (udziela bezpłatnej pomocy prawnej obywatelom spoza UE, cudzoziemcom, ofiarom przestępstw motywowanych nienawiścią), https://www.redcross.lt/teisine-pagalba, tel. +370 5 2127322.